Inaczej screen and roll. Obecnie najczęściej stosowane zagranie w koszykówce NBA. Pick and roll to dwójkowa akcja, w której jeden z graczy (najczęściej podkoszowy) stawia zasłonę swojemu partnerowi z piłką (najczęściej rozgrywającemu), a następnie ścina pod kosz. W zależności od tego, w jaki sposób zachowuje się obrona, kozłujący może podać piłkę ścinającemu koledze, próbować samodzielnie zakończyć akcję penetracją lub rzutem, lub oddać piłkę do innego partnera z drużyny.
W ostatnich latach z każdym sezonem rośnie procentowy udział pick and rolli w ofensywie klubów NBA. W sezonie 2013/14 aż 22% wszystkich rzutów oddanych zostało po tego typu akcji. W rzeczywistości zdarzają się nawet częściej, bowiem wiele zespołów gra tę zagrywkę wielokrotnie w czasie jednego posiadania piłki. Popularność pick and rolli wzrosła z kilku powodów. Jednym z nich są zmiany w przepisach, które utrudniają obronę przeciwko kozłującym graczom. Innym, wzrost popularności wśród trenerów podejścia analitycznego, które udowadnia, że są to jedne z najbardziej efektywnych akcji w koszykówce.
Pick and roll to bardzo trudne zagranie do obrony, ponieważ prowadzi do przewagi liczebnej w określonych miejscach parkietu i często zmusza obrońców do rotacji. Dobrze wykonany pick and roll otwiera szereg możliwości nie tylko dla uczestniczących w nich graczy, ale także dla ich kolegów z drużyny, kiedy obrońcy decydują się na zmiany krycia lub podwojenia.
Pick and roll może być broniony na różne sposoby. Klasyczne strategie obronne zakładają zmianę krycia i wymuszają rotacje defensywne, co bardzo często prowadzi do błędów. Z tego powodu coraz więcej trenerów próbuje innych sposobów. W tej chwili najpopularniejsze z nich zakładają spychanie gracza kozłującego od zasłony i nie pozwolenie na penetrację ani na ścięcie pod kosz (na przykład Chicago Bulls) lub agresywne podwojenie kozłującego (na przykład Miami Heat).
Pick and roll powstał prawdopodobnie w latach 20. w Nowym Jorku, gdzie stosowali go czarni gracze. W NBA był obecny właściwie od zawsze, ale nie był powszechny aż do lat 80., gdy na masową skalę zaczął stosować go duet Utah Jazz, John Stockton i Karl Malone. W pierwszej dekadzie XXI wieku na grze pick and roll opierały się sukcesy Dallas Mavericks i Phoenix Suns ze Steve’em Nashem w składzie, który opanował to zagranie do perfekcji. Obecnie pick and roll jest podstawową zagrywką dla prawie wszystkich zespołów NBA z mistrzami z 2014 roku San Antonio Spurs na czele.
Istnieje kilka odmian pick and rolli, z których najpopularniejszą jest pick and pop. Pośród najlepszych wysokich graczy w klasycznych pick and rollach wskazać można Blake’a Griffina i Dwighta Howarda, pośród kozłujących są to natomiast Chris Paul i Rajon Rondo.
