Zapomniany Kevin Durant

Czerwiec. 2012 rok. Stał przy ławce z białym ręcznikiem na głowie. Odwrócił się. Zmienił miejsce. Ruszył w kierunku linii środkowej. Przekroczył ją, szedł już w stronę ławki drugiego zespołu. Podszedł do niego ten drugi. Nastroje były z goła odmienne. Wpadli sobie w ramiona. Uścisnęli się, jak dwóch najlepszych przyjaciół. Jeden szczerze pocieszał, drugi gratulował. Ta intymna chwila trwała mniej niż 10 sekund, ale dla nich czas płynął inaczej. Odsunęli się od siebie, wymienili kilka słów, ruszyli w przeciwnych kierunkach i prawdopodobnie już bez tak wielkich emocji powtarzali to z innymi. Jeden z radością, drugi ze smutkiem. Kilkadziesiąt sekund wcześniej nigdy nie byli tak daleko, a jednocześnie tak blisko.

Kevin Durant miał 23 lata, gdy po raz pierwszy zagrał w Finałach NBA. LeBron James był o rok młodszy, ale dla obu z nich pierwszy Finał, pierwszy występ na wielkiej scenie, był tym nieudanym. To były Finały, które przegrali. Prawie w tym samym wieku, w innych okolicznościach, z podobną historią. Ten drugi miał być lepszy od Micheala Jordana. Ten pierwszy miał być lepszy od LeBrona Jamesa. Ten drugi prawdopodobnie nigdy nie będzie. Ten pierwszy ma coraz mniej czasu.

Kevin Durant miał 23 lata gdy po raz pierwszy i ostatni zagrał w Finałach NBA. Miał 25 gdy otrzymał pierwszą nagrodę MVP sezonu regularnego. Ma 27 gdy kończy pierwszą część 9 sezonu w NBA. To w 9 roku gry LeBron James zdobył swój pierwszy tytuł i całkiem możliwe, że Kevin Durant tego nie powtórzy. Analogii pomiędzy tą dwójką zostanie już naprawdę nie wiele. Być może nie będzie już żadnej.

Kim po 2012 roku miał być Kevin Durant? Naturalnym spadkobiercą tytułu najlepszego gracza. Idealnym graczem, którym w jego wieku nie był LeBron James. Przeciwieństwem wszystkich złych, niedobrych, fatalnych wizerunkowo rzeczy, który popełnił James. Miał być przede wszystkim koszykarskim ideałem na niedaleką przyszłość. Człowiekiem którego imię i nazwisko wypowiesz w 2015 roku przy wigilijnym stole, gdy ktoś zapyta cię o najlepszego koszykarza na świecie. W jakimś domu na pewno był. Ale miało być inaczej.

Czy jest ktoś, kto nie myślał o tym 3 i pół roku temu? Większość oczami wyobraźni widziała nagłówki: “Kevin Durant najlepszym koszykarzem świata”, “LeBron? 2. Kevin? 1”. Większość pisała, myślała, mówiła: “ma czas, będzie coraz lepszy, cierpliwości”. Prognozy te nie były oderwane od rzeczywistości. Jednak do życia wrócili San Antonio Spurs, pojawili się Golden State Warriors. Koszykówka stała się wrogiem.

Pod bramy świata Kevin Duranta zaczęto podchodzić w 2013 roku. Rok później, gdy Miami Heat przegrali Finał NBA z San Antonio Spurs, pierwsi ludzie zaczęli wchodzić do środka. Bo James budował nowy zespół, a Durantowi do czasu kontuzji nie zagrażało nic. I w tym momencie, w październiku ubiegłego roku, Durant zaczął tracić status tego drugiego po Jamesie. Wydawać by się mogło, że to logiczne następstwo kontuzji i rozegrania mniej niż 30 meczów w sezonie regularnym. Ale dzisiaj, pomimo fantastycznego sezonu, pomimo zdrowia, dużych minut, pozycja ta nie została odzyskana. Zamiast równać i wyprzedać LeBrona Jamesa, znowu znalazł się pod nim. I zaskakująco również pod Stephenem Currym.

Mam sporo wątpliwości czy Durant przegrywa z nimi w czystym pojedynku na koszykarskie umiejętności. Marketingowo? Medialnie? Popularnością? Sukcesami? Owszem.

Kevin Durant jest i gra w kosza, ale w pierwszy rzędzie stoją inni gracze. Stoją gwiazdy ligi, ale kim jak nie gwiazdą NBA jest Kevin Durant? Świadczy o tym prawie 350 tys. głosów do All-Star Game. To z kolei świadczy o tym, że kariera Kevina Duranta nie upada. Kevin Durant jest i gra w kosza, ale gdzieś zniknął.

O Durancie nie pisze się i nie mówi tak często, jak o innych graczach. Nagłówki ESPN, Yahoo, Bleacher Report, NBA.com nie błyszczą Durantowi tak, jak innym zawodnikom. Jeśli już, to nie błyszczą wydarzeniami na parkiecie, a coraz częściej kontrowersjami i tym, że Kevin Durant powiedział “gówno”. Może się mylę, może trafiam tam o złej porze? Może po prostu nie potrafię ich zauważyć?

Odnoszę wrażenie, że Kevina Duranta pomija się i lekceważy.

I być może dramatyzuje, ale wyjątkowo łatwo to zrobić. O Durancie nie mówi się już tak jak kilkanaście miesięcy wstecz. Wyleciał z elitarnego grona 2-3 najlepszych koszykarzy globu i całkiem możliwe, że dla wielu ludzi jest tylko bardzo dobrym zawodnikiem, grającym obok Russella Westbrooka. Jest nudnym mężczyzną na parkiecie, który gdy z niego schodzi ma na plecach licealny plecak. Przestano myśleć o Durancie jak o graczu, który rewolucjonizuje koszykówkę. Tę niszę wypełnił Stephen Curry. Przestano też postrzegać Duranta jako najlepszego gracza Thunder, po tym jak w poprzednim sezonie Russell Westbrook samodzielnie prowadził ten zespół i mógł z nim awansować do playoffów. Przestano doceniać to, co Kevin Durant robi na parkiecie.

A coraz częściej płynie po nim. I chociaż zostaje w obronie i chociaż w Boże Narodzenie Jimmy Butler uciekał mu ścinając do kosza, to gdy ocenia się koszykarza, obrona cały czas zostaje daleko, daleko za atakiem. Zdarza się, że Curry grywa tragicznie w defensywie, zdarza się, że Jamesa nie ma w obronie przez 48 minut meczu. Zresztą żylibyśmy w wyjątkowych czasach, gdyby to indywidualna obrona decydowała o kolejności w rankingu “najlepszy koszykarz”. Kawhi Leonard, Draymond Green, Rudy Gobert, któryś z nich – a może ktoś jeszcze – jest w takim świecie, z całym szacunkiem, najlepszym koszykarzem.

Przestano interesować się Kevinem Durantem i Ci którzy to robią, popełniają błąd.

W sezonie 2015/16 Durant jest trzecim strzelcem ligi, ma trzeci PER w NBA i tylko Stephen Curry ma lepszy True Shooting Percentage. Trafia ponad 52% rzutów, ponad 41% rzutów za trzy punkty, zbiera ponad 7 piłek, notuje ponad 4 asysty. Statystycznie Kevin Durant jest drugim graczem w NBA. W rzeczywistości? Nikt o nim nie mówi. To intrygujące i frustrujące zarazem, bo sam się na tym złapałem.

Traktowałem Oklahoma City Thunder jak przeszkloną salę badawczą, w której liczy się tylko to co zrobi Billy Donovan – jak ułoży ten zespół i czy z wiadomą dwójką zrobi coś, czego nie potrafił zrobić Scott Brooks. W ten sposób traktuję większość zespołów, ale zawsze znajduję też indywidualną grę, coś co wyróżnia drużynę. Zazwyczaj jest to właśnie ten jeden gracz, z reguły najlepszy i najważniejszy dla organizacji. W przypadku Thunder to wszystko mi uciekło. Liczył się tylko system i tylko on miał mnie do indywidualnych występów poszczególnych graczy zaprowadzić. Dopiero po ukształtowaniu gry tego zespołu, po widocznych zmianach, po zmianie kursu z koszykówki dwóch ludzi w koszykówkę pięciu osób, miałem dostrzegać to co robią – co lepiej robią – Russell Westbrook i Kevin Durant. Zapomniałem, że gra tam dwóch z dziesięciu najlepszych graczy na świecie. Zapomniałem, że gra tam Kevin Durant.

210 centymetrów wzrostu, które po koźle trafia lepiej niż Stephen Curry. Najlepszy gracz ligi w izolacjach – 1.15 PPP – zdobywający punkty jako ball-handler w pick-and-rollu, grający w post-up – 44 posiadania w sezonie i fantastyczne 1.27 PPP. Trafia rzuty jako spot-up shooter, chociaż Thunder cały czas mają problemy z poprawnym ustawieniem. Trafia w catch-and-shoot akcjach, trafia gdy wychodzi po zasłonach. Jest fenomenalny w ofensywie podobnej do tej Scotta Brooks. I być może to jest problem.

Atak Thunder działa dzięki talentowi i opiera się na talencie. Opiera się na decyzjach i inteligencji dwóch graczy. Opiera się na małej liczbie zasłon, na ich jednostkowym udziale w akcjach. Na prostych zagraniach “horns”, na prostych pick-and-rollach, które Durant, a przede wszystkim Westbrook mają wykorzystywać. Na pick-and-rollach Westbrook – Durant, które przechodzą w izolacje bez względu na to, czy udało się wymusić switch czy nie. Nie ma podań, asyst, kreacji, szukania strzelców w rogach. Włącz świąteczny mecz z Chicago Bulls i zobacz jak te wszystkie rzeczy ułatwiają obronę, gdy rywal ma obrońcę na jednego z nich. Ale pomimo wszystkich złych aspektów zespołowej koszykówki, całość działa, bo Thunder mają drugi atak ligi. Nie jest to jednak powód, aby to zostawić.

Ten zespół wychodzi z założenia, że Westbrook wszystkich przegoni, a Durant rzuci i trafi nad każdym graczem, nad każdymi rękoma. Atak jest statyczny, bo piłka odbija się od dwóch klepek drewna, a na słabej stronie nieruchomo stoją inni koszykarze. Stoi np. Dion Waiters, który w innych fragmentach meczu potrafi prowadzić atak gdy Kevin Durant jest na parkiecie. Być w jego centrum, zostawiając Duranta bez piłki i podań jakby był Mattem Barnesem. Potrafi oddawać tragiczne rzuty, przestaje myśleć wtedy, kiedy jednak przydałoby się użyć mózgu. Rolą trenera jest zauważyć i reagować na pull-up rzuty ze stopą na linii, czy trójki w transition, kiedy można penetrować, brać pomoc i oddawać piłkę do efektywniejszych graczy. To coś co przeszkadza i nie jest eliminowane. Złe rzeczy zdarzają się równie często co te dobre. I to wszystko oraz brak maksymalizowania zalet kiedyś się na Thunder zemści.

Ewenementem jest to, że w żadnej drużynie w NBA dwóch najlepszych graczy nie gra tak wspólnie, a zarazem tak osobno jak w Oklahomie. Podają do siebie na pamięć, ale też mają kompromitujące posiadania, kiedy jeden z nich zostaje poza akcją. Zamiast rozciągać obronę stojąc w rogu parkietu, stoi tam gdzie piłka nie może trafić:

Nikt nie wykonuje mniej podań niż ten zespół, ale potrafią zdobywać punkty po asystach, które kreują Westbrook i Durant. Wielką tajemnicą jest playbook tego zespołu. Mało kto wie, jak on wygląda. Setplays inne niż horns czy proste akcje z użyciem pin-down screenów, są w zdecydowanej mniejszości. Nawet jeśli występują, to wyjątkowo rzadko zostają przeprowadzone od początku do końca, dokładnie tak jak zostały zapisane i przedstawione w “zeszycie”. Gracze z piłką przechodzą w iso czy w grę pick-and-roll i wracają do siedmiu poprzednich lat.

Thunder są w środku stawki w liczbie niekontestowanych rzutów w meczu. Ich ofensywa za często kończy się na trudnych, zdobytych dzięki talentowi, punktach. Nie wymuszają pomocy i obrona, zamiast skupiać się na dwóch graczach, skupia się na tym, który ma piłkę. Łatwo bronić penetracji, gdy obrona wie jak to posiadanie się skończy. Mimo tego, jak pisałem wyżej, atak Thunder, to obecnie atak numer dwa w NBA. Nie przeszkadza im nawet to, że kilku graczy oddaje długie dwójki i nie zauważa partnerów na doskonałych pozycjach:

Mało jest Billy’ego Donovana w ataku Oklahomy i jedynym autorskim projektem, jedyną nową rzeczą trenera Thunder są switche w obronie. Nie do końca o to chodziło. Na pewno nie taki był plan.

W każdym kolejnym meczu, Thunder przekonują mnie, że w tym kształcie nigdy nie będą grać inaczej. Chcę się mylić, bo izolacje i wątpliwy playbook zatrzymywały Golden State Warriors w “erze” Marca Jacksona. Te dwa zespoły, ich trenerzy i gracze, różnią się od siebie, ale przed sezonem miałem nadzieję, że stanie się coś podobnego, że atak OKC po prostu wybuchnie. A razem z nim wybuchnie Kevin Durant. Tak samo, a nawet silniej niż Stephen Curry.

Fenomenalna gra Kevina Duranta ginie w brzydocie, jaką ofensywa Thunder potrafi generować. Ginie w nudnej koszykówce, w której wszyscy stoją i biega tylko gracz z piłką. Wizualnie, ten zespół nie ekscytuje i jest mało interesujący. Oprócz bardzo dobrych koszykarzy, potrzeba jeszcze skutecznych posiadań w half-court, które otwierają kolejne ofensywne opcje, które prowadzą piłkę jak po sznurku, które z takimi graczami są zagrożeniem nie do powstrzymania. W Oklahomie pick-and-rolle nie przypominają tych, które w ostatnich latach grali Florida Gators Billy’ego Donovana. Być może nie muszą, bo zdobywają 108 punktów na 100 posiadań. Być może nie muszą, bo nikt ich jeszcze do tego nie zmusił. Być może zaczną w playoffach.

Prostota gry powstrzymuje Kevina Duranta przed pełnym rozwinięciem skrzydeł. Powstrzymuje go też gra z Russellem Westbrookiem i to, że częściej niż James, Curry i Harden musi dzielić się piłką. Nie wiem jak poradziłby sobie w roli wyraźnego lidera zespołu, nie wiem czy Durant jest do tego stworzony, ale być może zobaczymy to już w następnym sezonie.

Przed Kevinem Durantem ciężkie lato z jeszcze cięższą decyzją. Czy spędzić najlepsze lata swojej kariery obok Russella Westbrooka, bo to najbezpieczniejszy wybór? Czy przedłużyć kontrakt i w głębi duszy oczekiwać, że to Westbrook z Oklahomy odejdzie? Czy nie oglądać się na innych i dołączyć do innej organizacji? Będzie musiał zdecydować czy kontynuować karierę w Oklahomie, czy zacząć ją od nowa np. po wschodniej stronie Ameryki. Do tego czasu cieszmy się, że unikalny w każdym aspekcie Kevin Durant jest zdrowy i gra w NBA. Doceniajmy to, że ktoś taki po prostu rzuca do kosza. Pamiętajmy o Kevinie Durancie.